Περιβάλλον

Υδρολογία

Η εντυπωσιακή τοπογραφία, που δημιουργήθηκε με την ανύψωση της οροσειράς του Τροόδους, επηρέασε άμεσα το φυσικό περιβάλλον αλλά και άμεσα ή έμμεσα κάθε πτυχή της ζωής και του πολιτισμού στην Κύπρο.  Η παρουσία της οροσειράς επηρεάζει τις κλιματολογικές συνθήκες και, ιδιαίτερα, τη βροχόπτωση.  Συγκεκριμένα, στην κορυφή του Τροόδους η μέση ετήσια βροχή υπερβαίνει τα 1100 χιλιοστά, ενώ στις πεδινές περιοχές του νησιού είναι μόλις 300 χιλιοστά.  Με βάση τα βροχομετρικά στοιχεία των τελευταίων 100 χρόνων ο συνολικός όγκος των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων (βροχής και χιονιού) της Κύπρου ανέρχεται στα 4600 εκατομμύρια κυβικά μέτρα τον χρόνο.  Από αυτά, τα 3500 εκατομμύρια  κυβικά μέτρα (80%) επιστρέφουν ξανά στην ατμόσφαιρα μέσω εξάτμισης και διαπνοής, 600 εκατομμύρια ρέουν επιφανειακά με το μεγαλύτερο μέρος τους να συγκρατείται από τα φράγματα και να ρέει προς τη θάλασσα.  Tα υπόλοιπα 450 εκατομμύρια διεισδύουν στο έδαφος και εμπλουτίζουν τους υπόγειους υδροφορείς.

Ο τεκτονισμός, που συνόδευε τηv ανύψωση του Τροόδους, προκάλεσε τον έντονο θρυμματισμό των πετρωμάτων και τα κατέστησε υδροπερατά με αποτέλεσμα την κατείσδυση μεγάλων ποσοτήτων νερού σε μεγάλα βάθη κατά μήκος ρηγμάτων, τη δημιουργία υδροφορέων και την εκφόρτιση πηγών σε διάφορα υψόμετρα.  Οι πηγές αυτές υπήρξαν ο πλέον καθοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη παραπλήσιων οικισμών, τόσο στην αρχαιότητα, όσο και στους νεότερους χρόνους, γιατί προμήθευαν το απαραίτητο νερό ολόκληρο το χρόνο, σε ένα νησί, που δεν βρέχει καθόλου το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου.

Οι πιο πολλοί από τους μεγάλους ποταμούς του νησιού παρουσιάζουν, σε κανονικούς χειμώνες, σχετική ροή, ενώ κατά τους ξηρούς μήνες το νερό τους προέρχεται βασικά από τις πηγές, που υπάρχουν στις λεκάνες της απορροής τους.